Ünlü yazarımız Aziz Nesin ;toplum hayatımızda,sanat hayatımızda ,siyasette hep gündemde . Söylediği veciz sözler hemen herkesin aklıda. Ya kitapları ,yediden yetmiş yediye Aziz Nesin’i bilen toplum kitaplarından kaçını biliyor ve okumuştur merak ederim.
Geçen yıl yine uzun bir otobüs yolculuğundayım. Uzun- kısa yolculuklarda, yanımda olmaz ise olmazlardan: kitabım ve örgüm .Onlarsız çıkamıyorum yollara,okuyamasam da öremesem de.Ama yanımdadırlar, vazgeçilmezlerim.Gündüzse yolculuğum bir gözüm dışarıdaki manzarada bir gözüm ya kitapta ya da örgüde…O günde kitabımı çıkarmışım ,sayfalara dalmak üzereydim. Yanımda oturan genç kızla kısa söyleşimiz olmuştu.Söyleşimiz yolculuk nereye ,nerelisin denmiş orada kalmıştı .Genç kız elimde kitabı görünce döndü “siz öğretmen misiniz?” Evet dedim ,nereden bildin.”Öğretmenler hep kitap okur da” dedi…gülümsedim ,öğrenci sandığım kız; genç yaşta evlendirilmiş ,çocuk sahibi bir anne idi…Anladım ki kitaplarla fazla ilgisi yok .Kitaplar öğretmenlerin okuması için var sanıyor .Merak edip kapağına bile bakmadı.Bir süre geçti ikram başladı kahve istedim ,sıcak suya kahveyi boşaltacağım .Kahve paketini açamıyorum, sağına bakıyorum ,soluna bakıyorum yok …açamıyorum .Genç arkadaşım beni izliyor ,sonra dayanamadı”,ben açayım hocam” dedi ve bir parmak darbesiyle açtı .Kahvemi yudumlarken ;Aziz Nesin aklıma geldi, on beş yıl önce okuduğum bir kitabıyla .Mizah kitaplarıdır sanıyorsunuz ama değil..
Lise yıllarında tanıdım Aziz Nesin’i .Mizah kitaplarından üç beşini belki okumuşumdur .Çok okumadım; özellikle mi, hayır çok da severim . Çağımızın Nasrettin hocasıdır .Diğerlerini okumaktan fırsat olmadı demek ki… Aziz Nesin’den okuduklarım daha çok anı ve mektuplardır . Anımsadığım kitap “Aziz Nesin- Ali Nesin Mektuplaşmaları” Dört cilt ; 1970 li yıllardan başlayıp 1990 lı yıllara uzanır karşılıklı mektuplar… Mektupların birinde Aziz Nesin; açmakta zorlandığı büskivi paketinden söz eder :” paketi açamadığını epeyce uğraştığını ,bir satır yazı ya da işaretle nereden nasıl açılacağını neden belirtmezler” diye kendi tarzınca yazar. Ben de ne zaman bir paketi açmakta güçlük çeksem, o satırlar gelir aklıma ve yanımda kim olursa bu kitaptan söz ederim. Kahve paketimi açan genç arkadaşa da başladım bu kitaptan söz etmeye , ilgiyle ilgisizlik arasında dinledi. Olsun böyle bir kitap olduğunu duydu ya yeter dedim…
“Aziz Nesin Ali Nesin Mektuplaşmaları ”sıradan mektuplar olmadığı gibi sıradan bir Aziz Nesin kitabı da değil. Öyle olmadığı önsözünden anlaşılıyor. Diyor ki: ”Yüzden fazla mizah kitabım oldu, hiçbirini okuyun diye önermedim… Falih Rıfkı Atay’ın Zeytindağı yayınlandığı yıllarda ısrarla okunmasını önermiştim.* Şimdi de özelikle anne ve babaların bu kitabımı okumalarını öneriyorum “ Aklımda kalan önsöz cümlelerinden bazıları…
Bu kitapta, mektuplarda ne var? Baba Aziz Nesin’den oğul Ali Nesin’e lise eğitiminden üniversite eğitimine ,çalışma hayatından, evliliğine kadar bir babanın çocuğuna akılcı yol göstermesi var .Belki bir çoğumuzda önyargımız var Aziz Nesin’in özel yaşantısıyla ilgili .İşte bu kitapta Gerçek Aziz Nesin var .Yaşantısından çok önemli kesitler var…Vakfının kuruluşunda yaşadıkları ,yurt dışı gezileri…Ali Nesin bugün bir bilim insanıdır ,buna babasına borçlu olduğunu sanıyorum. Diğer çocuklarıyla ilgili kaygıları da var mektuplarında… Yaşantısında önem verdiği eylem ve düşünceleri var . Hep bir şeyleri yetiştirmek için planlı olmak zorunluluğunu bıkmadan defalarca yazmıştır mektuplarında Bir kaçını yazmak istiyorum .Dört cilt kitapta ,mektupların çoğunda “ölüm” hep aklındadır, hazırlıksız yakalanmak istemez . Yurt içi ve yurt dışı gezilerine çıkmadan sıralar yapacaklarını . Evini, vakıftaki odasını kitap ve dosyalarını derli toplu tutmasından tutun da tırnak temizliğine varıncaya dek. Sık rastladığım şu cümleler ilginçtir “aniden hastalanırsam ,ölürsem; dağınık bir ev ,pis bir beden kalırsa geriye .Demezler mi ne pis adammış…” Koca Aziz Nesin cenaze merasimi yaptırmayan Aziz Nesin neler düşünmüş ve yazmış…
Bana göre dikkat çekici bir konu daha; Ali Nesin’in evliliği konusudur. Ali Nesin Amerikalı bir kızla evlenmek istediğini belirttiğinde ; oğlunun ve gelininin önüne çıkabilecek sorunları sıralayıp ,kararı kendilerine bırakmıştır. Çıkabilecek sorun : Türk kültürüne uyum sağlayıp saylayamayacağı ve bu konuda sorun çıkıp çıkmayacağıdır…
Ben de öneriyorum bu kitabı; anneler babalar lütfen okuyunuz,okutunuz...
*Zeytindağı Falih Rıfkı Atay ,İlk kez bu kitabın önsözünde gördüm .Uzun bir süre bu kitabı aradım .Cumhuriyet Gazetesi kitapları arasında bulup okuduğumda Birinci dünya Savaşı , Enver Paşa ,Cemal Paşa ilişkisini daha net öğrenmiş oldum…
Arzu
